We hadden u er al geruime tijd over ingelicht en het is dus geen geheim dat het ECNS op zoek was naar een geschikte locatie voor het oprichten van een sterrenwacht. En nu de geruchten in de wandelgangen steeds hardnekkiger worden (u had het ook al een beetje zien aankomen waarschijnlijk), lijkt het ons een geschikt moment om het goede nieuws bekend te maken. Binnenkort zal Bocholt en omgeving beschikken over een eigen publieke sterrenwacht! 

De gesprekken over het vinden van een locatie zijn van start gegaan ergens in juli 2018. Het ECNS heeft toen de vraag gesteld aan enkele leden van het college van burgemeester en schepenen of er in Bocholt ergens een plekje was waar het ECNS haar activiteiten verder zou kunnen ontplooien met als doel het oprichten van een publieke sterrenwacht. Verschillende pistes werden bekeken, maar eenvoudig was het niet. Te duur, te klein, teveel lichthinder, te ver van de mensen weg…

Tot het moment dat we een voorstel kregen om te bekijken of het dakterras van het Jeugd- en Cultuurhuis De Steen in het centrum van Bocholt een goede locatie zou zijn voor het oprichten van een publieke sterrenwacht. In eerste instantie stonden we daar argwanend tegenover omdat er op het dak een hoge liftschaft en een nooduitgang staan die het zicht weleens zouden kunnen belemmeren. Ook vroegen we ons af of er niet teveel lichthinder zou zijn voor een sterrenwacht midden in het centrum van Bocholt. 

Dicht bij de mensen

Dat konden we maar op een manier ondervinden en dat was door er een avondje op uit te trekken om op het dak van De Steen deze mogelijke problemen onder de loep te nemen. Toevallig vond er op dat moment een maansverduistering plaats. Niet een noodzakelijk iets, maar wel mooi meegenomen. Gewapend met het blote oog en een kleine telescoop bekeken we de mogelijkheden op het bovenste verdiep van Bocholt. Al snel bleek dat, mits het gebruik van meerdere telescopen, de obstakels geen problemen zouden geven. Ook de lichthinder bleek op 18 meter hoogte goed mee te vallen. Maar we hopen toch dat de gemeente in de toekomst inspanningen zal doen om de huidige lampen in het straatbeeld te vervangen door goed gerichte led-verlichting. Het feit dat er die avond ook nog eens een 25 tal jongeren uit de Kouter het dakterras bezochten om naar de maansverduistering te komen kijken, bevestigt nog eens dat het aspect ‘dicht bij de mens’ een goed uitgangspunt is om een sterrenwacht op te richten in het centrum van Bocholt. De jongeren lieten zich verwonderen door het beeld van Saturnus en Jupiter dat ze zagen door de kleine 10 cm telescoop. Wat zal dat geven als onze 30 cm telescoop op het dak staat? Of beter, een nog grotere telescoop…

Nog niet voor vandaag

Het ECNS heeft sinds de oprichting in 2011 niet stilgezeten. Zo waren er een honderdtal activiteiten met iedere keer een ruime belangstelling van jong en oud. Dat heeft geleid tot een uitgebreid arsenaal aan educatieve en logistieke middelen. En onlangs is de vereniging overgegaan van een feitelijke vereniging naar een vzw. Dat is heel kort gezegd wat we de afgelopen acht jaren hebben bereikt. Nu staan we voor een nieuw en zeer belangrijk hoofdstuk. De sterrenwacht zal voor het ECNS de kers op de taart zijn. Maar vooraleer we die ter beschikking hebben is er nog werk aan de winkel.

Zo onderzoeken we momenteel de technische mogelijkheden op het dak. Er moet worden uitgemaakt hoe de telescopen op de vloer kunnen verankerd worden. Er moeten verplaatsbare kasten worden gemaakt om de telescopen af te schermen wanneer ze niet in gebruik zijn. Er moet stroomvoorziening naar de telescopen gelegd worden om het GOTO-systeem te laten werken. En zo zijn er tal van zaken die nog moeten gedaan worden. We verwachten dan ook niet dat de eerste telescoop in werking kan worden gesteld voor september van dit jaar. Uiteraard staan er naast dit ook nog tal van activiteiten op het programma.

Size does matter

Nu we eindelijk een plek hebben om onze publieke sterrenwacht uit te bouwen, willen we deze natuurlijk ook op de sterrenkundige kaart zetten. Dat willen we doen met een grote spiegeltelescoop. Die zou minstens 50 cm diameter moeten bedragen. En als het kan zelfs 60 cm. Daarmee zouden we een van de optisch grootste publieke telescopen in Vlaanderen hebben. En als u daarbij bedenkt dat we in Bocholt op een van de relatief ‘donkerste’ plekken in Vlaanderen zitten, is een grote spiegel geen overbodige luxe. Andere sterrenwachten moeten het dikwijls doen met zeer veel lichtvervuiling. Maar bij optiek geldt meestal de regel ‘des te groter, des te duurder’. Het ECNS is momenteel niet in staat om de kost van een nieuwe grote telescoop alleen te dragen. Toch willen we deze zo snel mogelijk kunnen aankopen. En daarbij nog tal van materialen om de sterrenwacht zo goed mogelijk uit te rusten. We hopen dan ook voldoende geld bij elkaar te verzamelen via subsidies, crowdfunding, sponsoring… Maar hier later meer over.

Wij houden u zeker op de hoogte over het verdere verloop. Mocht u nog wat meer informatie willen in verband met de sterrenwacht en de stappen die we reeds hebben ondernomen dan kan u dat hier terugvinden. Ondertussen hopen wij u terug te zien op een van onze volgende activiteiten.

Het heeft een tijdje geduurd, maar eindelijk weer wat nieuws uit eigen huis. Eerst en vooral wensen we iedereen nog het beste toe voor het nieuwe jaar. Zelf hopen we natuurlijk dat onze grote wens dit jaar ook werkelijkheid zal worden: een sterrenwacht voor Bocholt en omgeving. In dat kader hebben we ondertussen niet stil gezeten. De gesprekken zijn gevoerd en de eerste verkenning van de locatie is gebeurd. We wachten nu nog op een officiële ‘go’ en hopen binnenkort te kunnen starten met de eerste technische werken op de locatie. Daarnaast zijn we de voorbije maanden druk in de weer geweest met nog iets anders. Gedurende meer dan zeven jaar ging het ECNS door het leven als een feitelijke vereniging. In die tijd zijn we gegroeid en hebben we veel ervaring opgedaan in al de aspecten die een vereniging zoal tegen kan komen. Nu we voor een nieuw hoofdstuk staan, vonden we het tijd dat de vereniging over zou gaan tot een VZW. De voordelen van een vzw hoeven we waarschijnlijk niet uit te leggen, maar dat die er zijn staat als een paal boven water. De voorbije maanden hebben we dan ook hard gewerkt om de statuten op te maken. Afgelopen dinsdag volgde de officiële publicatie in het staatsblad en is de naam van onze vereniging nu Educatief Centrum voor Natuur en Sterrenkunde vzw. Het zijn maar drie letters meer, maar voor ons is het weer een belangrijke stap in ons verhaal van de wil, de weg en de middelen. Wij hopen binnenkort met meer details over de sterrenwacht naar buiten te komen. Ondertussen werken we verder aan onze activiteiten die binnenkort op de agenda staan. We hopen u daar dan weer te mogen begroeten…