De Planeet Mercurius
De planeet die het dichtst bij de Zon staat in ons zonnestelsel is Mercurius, een kleine aardse planeet met een zeer ijle atmosfeer en een oppervlak dat veel gelijkenis vertoont met dat van de Maan.
Foto: NASA
Mercurius dankt haar naam aan de Romeinse god van de handel en beweegt zich zeer snel voort aan de hemel. Vanop aarde is de planeet zichtbaar als ochtend- en avond-ster.
Met een diameter van 4 879 kilometer draait deze planeet één keer om de 58,6 aardse dagen om haar as. Een jaar op Mercurius duurt ongeveer 88 aardse dagen. Doordat Mercurius zo dicht bij de Zon staat, kan de temperatuur er overdag oplopen tot 350°C met pieken tot 430°C. Door de zeer ijle atmosfeer beschikt, kan deze warmte niet verspreid worden over het gehele oppervlak waardoor de temperatuur ’s nachts kan terugvallen tot -75°C.
Mercurius overgang
De overgang van een planeet voor de Zon kan gezien worden als een speciaal soort eclips. Bij de Mercuriusovergang zal de planeet vanaf de Aarde gezien over de zon schuiven. De planeet is dan te zien als een kleine vlek die langzaam over de zon beweegt.
Foto: ESO
Deze “verduisteringen” zijn zeldzamer dan een zonsverduistering. Over het algemeen zijn er 13 Mercurius overgangen per eeuw die meestal in groepen van twee verduisteringen met een tussenperiode van 8 jaar voorkomen.
De eerste keer dat dit verschijnsel geobserveerd is was in 1631 door de Franse astronoom Gassendi.
De planeet Mercurius zal op 9 mei een schijnbare (zoals wij het zien) diameter hebben van ongeveer 12 boogseconden. Ter vergelijking de Zon en de Maan hebben een schijnbare diameter van ongeveer een halve graad (1800 boogseconden).
In 1716 heeft Edmund Halley beschreven hoe dit verschijnsel kon worden gebruikt om de juiste afstand van de Zon te berekenen en daarmee de schaal van het zonnestelsel. Hierdoor konden astronomen dankzij de expedities van 1761 en 1769 voor het eerst een goede afstand van Zon berekenen.
De verschillende fases.
De verschillende fases van de overgang worden aangeduid als contacten.
Er zijn vier verschillende contacten tijdens de overgang
Intrede met 1e (uitwendige) contact: 13h12m19s Intrede met 2e (inwendige) contact: 13h15m31s Kortste afstand tot zonnecentrum: 16h57m26s Uittrede met 3e (laatste inwendige) contact: 20h39m13s Uittrede met 4e (laatste uitwendige) contact: 20h42m25s
Hoe waarnemen?
Omdat Mercurius maar 1/154 van de zonnediameter is, is minimaal een verrekijker met flinke vergroting (10 x– 20x) nodig. Een telescoop met een vergroting van 50x tot 100x is echter aangewezen.
De verrekijker en telescoop moet natuurlijk uitgerust zijn met de nodige zonnefilters zodat waarnemen veilig is. Kijk nooit zonder bescherming rechtstreeks naar de zon!
Amateurs kunnen bijdragen tot de wetenschappelijke observaties door de verschillende fases op te meten en de 4 tijden door te geven aan de professionele astronomen die deze dan gebruiken om berekeningen te doen.
9 mei Mercuriusovergang
Op 9 mei zijn we aanwezig op het vrijthof vanaf 13h00 tot 18u45. Daar kan je veilig door onze telescopen de planeet Mercurius voor de Zon zien schuiven. Tevens krijg je er wat meer informatie over de planeet, de zon en ons zonnestelsel. Tevens kan je naar de infoavond over Mercurius en andere planeten komen. Meer informatie daarover vind je hier.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.